Opłata od pozwu, znana także jako opłata sądowa lub koszt sądowy, to suma pieniędzy, którą strona wnosząca pozew jest zobowiązana zapłacić w sądzie jako opłatę za złożenie pozwu lub wniosku. Opłata ta jest jednym z kosztów procesu sądowego, które strona składająca pozew musi uiścić na początku postępowania sądowego.
Przykład opłaty od pozwu.
Przykładowo, gdy ktoś decyduje się złożyć pozew w sądzie cywilnym, administracyjnym lub karnym, często jest obowiązany zapłacić opłatę od pozwu. Wysokość tej opłaty może być uzależniona od rodzaju sądu, rodzaju sprawy, wartości przedmiotu sporu oraz przepisów obowiązujących w danym kraju. Opłata od pozwu może mieć różne cele. Po pierwsze, może stanowić pewną formę zapewnienia, że osoby składające pozwy będą bardziej przemyślane i rozważne, ponieważ naliczanie opłaty może być pewnym filtrem dla nieuzasadnionych lub przypadkowych pozwów. Po drugie, opłaty sądowe stanowią część dochodów budżetowych państwa, mogą służyć jako źródło finansowania systemu sądowniczego i pokrycia kosztów jego funkcjonowania. W niektórych przypadkach, osoby ubiegające się o zwolnienie z opłaty od pozwu mogą starać się o udzielenie pomocy prawnej, jeśli spełniają określone kryteria ekonomiczne lub społeczne. Dzięki temu mogą uzyskać zwolnienie lub obniżenie wysokości opłaty sądowej. Opłata od pozwu może wpłynąć na decyzję o podjęciu działań sądowych, ponieważ poniesienie kosztów procesowych może być istotnym czynnikiem dla osób prywatnych czy firm. W niektórych przypadkach może to być decydujący czynnik, czy ktoś zdecyduje się skorzystać z pomocy sądu w sprawach cywilnych czy karnych.
Jednakże, wysokość opłaty od pozwu może być różna w zależności od kraju i rodzaju sprawy, co może wpłynąć na dostęp do wymiaru sprawiedliwości dla różnych grup społecznych. Dlatego też, niekiedy dyskutowane jest czy wysokość opłaty od pozwu nie ogranicza dostępu do sądownictwa dla osób o niższych dochodach, stając się swoistą barierą w dostępie do sprawiedliwości.