system definicja

Pojęcie system tłumaczone z języka greckiego oznacza ,,rzecz złożoną". System jest obiektem fizycznym, bądź obiektem abstrakcyjnym, może być statyczny, bądź dynamiczny, możemy go kwalifikować jako otwarty, zamknięty, czy autonomiczny. Charakterystyczne w systemie jest to, że w jego obrębie wyróżnia się swoiste podsystemy, podzespoły, czy zespoły, które są wzajemnie ze sobą powiązane i oddziałują na siebie. Badając systemy, z racji tego, że ciężko jest czasami określić dokładnie podsystemy wchodzące w skład systemu, używa się uproszczonych modeli. Elementy, które przynależą do jednego systemu, nie mogą należeć do innego systemu. 

 

 

 

 

 

 

 


Co to jest system?

Systemy, zgodnie z kryterium podzielności systemu, można podzielić na:

  • systemy otwarte (przykład: organizmy biologiczne);
  • systemy domknięte (przykład: komputer);
  • systemy zamknięte (przykład: maszyna energetyczna - prądnica).

Systemem można określić tez zbiór tez, bądź twierdzeń, które w połączeniu tworzą określoną spójność, całość. Tego typu podejście do systemu uznaje się najbardziej praktyczne i zarazem najczęściej stosowane w filozofii. 

Systemy działają w pewnej, określonej organizacji, którą nazywamy strukturą. Dzięki strukturze można określić podsystemy i nadsystemy. System, aby funkcjonował sprawnie podlega tak zwanemu rygorowi metody systemowej. Mianowicie chodzi o to, aby system można było określić w sposób ścisły, niezmienny, zupełny i funkcjonalny). Systemem określa się złożony zbór wcześniej wspomnianych elementów i zbiór sprzężeń zachodzących między nimi. Definiując system powinno się wyodrębnić: elementy jego otoczenia, istotne sprzężenia między podsystemami, które funkcjonują jako jedna całość. Badając i opisując systemy powinniśmy określić wejście i wyjście systemu. System to nic innego jak kompleks zespolonych w całość elementów. Uznaje się, że każdy system powinien posiadać zespół cech charakterystycznych i niepowtarzalnych właściwości oraz pełnić określone funkcje. Podejście systemowe i badania systemowe bardzo często stosowane są w świecie nauki. 

Systemy mogą mieć różne poziomy, przy czym system wyższego poziomu ma unikalne cechy systemów niższych, czyli znajdujących się pod nim. Najbardziej znaną hierarchią systemów jest hierarchia Bouldinga, który wyróżnił 9 poziomów, a mianowicie:

  1. Schematu.
  2. Mechanizmu.
  3. Kontroli.
  4. Systemu otwartego (życie).
  5. Systemu genetycznego.
  6. Systemu zwierzęcego.
  7. Systemu ludzkiego.
  8. Organizacji społecznej.
  9. Systemu transcendentalnego. 

W życiu codziennym spotykamy się z wieloma systemami, nie koniecznie nawet zdając sobie do końca z tego sprawę. Popularne przykłady systemów to między innymi:

  • system społeczny;
  • system kastowy;
  • system bezpieczeństwa państwa;
  • system obronności;
  • system kierowania;
  • system prawny;
  • system zarządzania kryzysowego;
  • system państwowy;
  • system edukacji;
  • system operacyjny;
  • system nerwowy;
  • system bankowy;
  • system słoneczny;
  • system finansowy;
  • system metryczny;
  • system oceniania;
  • system dedukcyjny;
  • system gry (na przykład w grach losowych);
  • system geologiczny;
  • system planetarny;
  • system jedynkowy;
  • system dwójkowy;
  • i wiele innych.