Chociaż obliczenie wysokości raty kredytu i oprocentowania może wydawać się trudne, z pomocą odpowiednich wzorów łatwo opanujesz tę umiejętność. Dowiedz się, jak obliczyć wysokość raty, uwzględniając oprocentowanie, czas trwania kredytu i jego kwotę, by poznać dokładne miesięczne koszty.
Spis treści:
- Co to jest oprocentowanie kredytu?
- Jak obliczyć oprocentowanie kredytu i jego koszty?
- Jakie jest maksymalne oprocentowanie kredytu?
- Jak obliczyć ratę kredytu?
- Jaką część domowego budżetu powinna stanowić rata kredytu?
- Jak obliczyć odsetki od pożyczki? Przykłady
- Ile mogą wynosić maksymalne odsetki?
Co to jest oprocentowanie kredytu?
Zanim przejdziemy do definicji oprocentowania kredytu, warto najpierw wyjaśnić, czym dokładnie jest kredyt. To produkt finansowy polegający na pożyczeniu określonej kwoty przez kredytodawcę, który ustala termin spłaty oraz wysokość wynagrodzenia za udostępnienie kapitału. to właśnie opłata za korzystanie z pożyczonych środków. Jego wysokość zależy od wielu czynników, w tym od aktualnej ceny kapitału na rynku i ryzyka związanego z wahanami stóp procentowych.
Jak obliczyć oprocentowanie kredytu i jego koszty?
Aby obliczyć oprocentowanie kredytu w skali roku, należy skorzystać ze wzoru:
Odsetki bankowe = K * R * n / y,
gdzie:
K – całkowita kwota kapitału do spłaty,
R – oprocentowanie kredytu w skali roku,
n – liczba dni w miesiącu,
y – liczba dni w roku.
Warto dodać, że całkowity koszt kredytu, w tym kredytu gotówkowego (Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania (RRSO) 9,9%, kalkulacja została dokonana na dzień 05.03.2025 r. na reprezentatywnym przykładzie), to suma wszystkich wydatków, które kredytobiorca ponosi w związku z zawarciem umowy kredytowej. Składają się na niego nie tylko odsetki, ale także inne opłaty i koszty związane z kredytem:
- oprocentowanie kredytu,
- prowizja banku,
- ubezpieczenie kredytu,
- opłata za wcześniejszą spłatę,
- koszty dodatkowe, np. opłaty notarialne, sądowe,
- marża banku (część oprocentowania kredytu),
- opłaty za obsługę kredytu, np. kart kredytowych, przelewów,
- koszty związane z opóźnieniem spłaty.
Jakie jest maksymalne oprocentowanie kredytu?
Maksymalne oprocentowanie kredytu w Polsce zależy od stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego (NBP) i jest regulowane przez przepisy Kodeksu cywilnego. Aby je obliczyć, należy zastosować wzór:
Maksymalne oprocentowanie = 2 × (stopa referencyjna NBP + 3,5%)
Aktualna stopa referencyjna wynosi 5,75%, co oznacza, że maksymalne oprocentowanie kredytu nie może przekroczyć 18,50% rocznie. Wartość stopy referencyjnej jest niezmienna, nie zależy od sytuacji gospodarczej w kraju i ustala ją Rada Polityki Pieniężnej. Warto pamiętać, że limit dotyczy wyłącznie oprocentowania nominalnego i nie uwzględnia innych kosztów związanych z kredytem, takich jak prowizje, ubezpieczenie czy dodatkowe opłaty.
Jak obliczyć ratę kredytu?
Aby obliczyć wysokość miesięcznej raty kredytu, należy uwzględnić kwotę kredytu, liczbę rat, oprocentowanie oraz typ rat (równe lub malejące). Do obliczeń można wykorzystać następujący wzór:
gdzie: I – wysokość raty głównej; N – kwota kredytu; r – oprocentowanie kredytu w skali roku, k – liczba rat płatnych w ciągu roku, n – liczba rat [2].
Możesz pożyczać taniej! Sprawdź, od czego zależy koszt kredytu gotówkowego
Przykład 1:
Kwota kredytu: 100 000 zł
Oprocentowanie: 5% rocznie
Liczba rat miesięcznych: 24
Rata kredytu wynosi około 4 387,14 zł.
Przykład 2:
Kwota kredytu: 50 000 zł
Oprocentowanie: 4% rocznie
Liczba rat miesięcznych: 36
Rata kredytu wynosi około 1 476,20 zł.
Przykład 3:
Kwota kredytu: 150 000 zł
Oprocentowanie: 6% rocznie
Liczba rat miesięcznych: 48
Rata kredytu wynosi około 3 522,75 zł.
Jaką część domowego budżetu powinna stanowić rata kredytu?
Aby nie przeciążyć domowego budżetu, warto dążyć do tego, by suma wszystkich miesięcznych rat kredytów i pożyczek nie przekraczała 30% dochodów. Wysokość raty powinna być dostosowana do stabilności finansowej gospodarstwa domowego i warunków kredytowych. Należy wziąć pod uwagę to, ze w ostatnich latach Rada Polityki Pieniężnej wielokrotnie zwiększała stopy procentowe, co było odpowiedzią na rosnącą inflację. Warto pamiętać, że stopy te mogą ulegać zmianom w trakcie trwania umowy kredytowej, jeśli kredyt nie ma stałego oprocentowania[3].
Jak obliczyć odsetki od pożyczki? Przykłady
Odsetki od pożyczki są naliczane przez cały okres kredytowania. Zależą od kwoty pożyczki, oprocentowania oraz okresu spłaty. Aby obliczyć odsetki, należy skorzystać ze wzoru:
Odsetki = K × R × n / y
K – kwota do spłaty; R – oprocentowanie kredytu w skali roku; n – liczba dni w miesiącu; y – liczba dni w roku.
Przykład 1:
Kwota pożyczki (K): 10 000 zł
Oprocentowanie roczne (R): 8% (0,08)
Okres pożyczki (n): 30 dni
Liczba dni w roku (y): 365 dni
Obliczenie: Odsetki = 10 000 × 0,08 × 30 / 365 = 657,53 zł
Odsetki wynoszą 657,53 zł za 30 dni.
Przykład 2:
Kwota pożyczki (K): 100 000 zł
Oprocentowanie roczne (R): 10% (0,10)
Okres pożyczki (n): 365 dni (1 rok)
Liczba dni w roku (y): 365 dni
Obliczenie: Odsetki = 100 000 × 0,10 × 365 / 365 = 10 000 zł
Odsetki wynoszą 10 000 zł za 1 rok.
Przykład 3:
Kwota pożyczki (K): 200 000 zł
Oprocentowanie roczne (R): 5% (0,05)
Okres pożyczki (n): 730 dni (2 lata)
Liczba dni w roku (y): 365 dni
Obliczenie: Odsetki = 200 000 × 0,05 × 730 / 365 = 20 000 zł
Odsetki wynoszą 20 000 zł za 2 lata.
Ile mogą wynosić maksymalne odsetki?
Zgodnie z przepisami Kodeksu Cywilnego (Dz.U. 2024.1061 t.j.), maksymalna wysokość odsetek za opóźnienie nie może przekroczyć dwukrotności ustawowych odsetek za opóźnienie w skali roku. Aktualnie limit ten wynosi 14%.
Nota prawna: Niniejsza treść nie stanowi oferty w rozumieniu art. 66 Kodeksu Cywilnego i ma charakter wyłącznie informacyjny.
Bibliografia:
- https://www.knf.gov.pl/dla_konsumenta/kampanie_informacyjne/stala_czy_zmienna_stopa_oprocentowania;
- https://businessinsider.com.pl/poradnik-finansowy/kredyty/jak-obliczyc-rate-kredytu/rrd3lvy;
- https://www.bik.pl/poradnik-bik/bezpieczny-kredyt-hipoteczny;
- https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/kodeks-cywilny-16785996/art-481;
- https://www.bankier.pl/smart/koszt-kredytu-jak-obliczyc-koszt-kredytu
- https://businessinsider.com.pl/poradnik-finansowy/kredyty/odsetki-od-kredytu-gotowkowego-czym-sa-odsetki-kredytu-i-jak-je-obliczyc/4w09efe
- https://finanse.uokik.gov.pl/kalkulator-zmiany-oprocentowania/