organizacja definicja cechy

Definicja organizacji.

Czym jest organizacja? Organizacja jest pojęciem szerokim, mającym wiele różnych znaczeń w zależności od perspektywy. Ogólnie, organizację zdefiniować można, jako pewien system społeczny, który utworzony został dla osiągnięcia określonego celu danego rodzaju. Organizacja jest zespołem ludzi, którzy mają wspólny cel, który możliwy jest do osiągnięcia poprzez zastosowanie określonych kompilacji i skojarzeń wszelkich zasobów zarządzanych w dany sposób. Inna definicja mówi, że organizacja to grupa ludzi współpracujących między sobą w sposób skoordynowany i uporządkowany, po to aby móc osiągnąć określony zestaw celów (operacyjnych, strategicznych bądź też taktycznych). 

 


Cele organizacji.

Cele organizacji to konkretne wyniki lub rezultaty, których dana organizacja dąży do osiągnięcia w określonym czasie. Cele stanowią wytyczne i punkt odniesienia dla działań organizacji oraz pomagają skupić uwagę i wysiłki na kluczowych obszarach. Oto kilka typowych rodzajów celów organizacji:

 

  1. Cele strategiczne: Są to długoterminowe cele, które określają kierunek rozwoju organizacji i jej misję na przyszłość. Cele strategiczne mogą obejmować ekspansję na nowe rynki, wprowadzenie nowych produktów lub usług, zwiększenie udziału w rynku, poprawę efektywności operacyjnej lub budowę silnej marki.

  2. Cele operacyjne: Są to konkretne cele, które odnoszą się do codziennych działań i operacji organizacji. Mogą obejmować zwiększenie produkcji, poprawę jakości produktów lub usług, redukcję kosztów, skrócenie czasu dostawy lub poprawę obsługi klienta.

  3. Cele finansowe: Dotyczą osiągnięcia określonych wyników finansowych, takich jak wzrost przychodów, zysków, rentowności lub obniżenie kosztów. Cele finansowe są istotne dla długoterminowej stabilności i sukcesu organizacji oraz mogą być wykorzystywane do oceny jej wydajności.

  4. Cele związane z klientami: Obejmują zadowolenie klientów, poprawę obsługi klienta, zwiększenie lojalności klientów, oraz zaspokojenie ich potrzeb i oczekiwań. Zadowoleni klienci są kluczowym czynnikiem sukcesu każdej organizacji.

  5. Cele związane z zasobami ludzkimi: Dotyczą skutecznego zarządzania personelem, zapewnienia wysokiego zaangażowania i motywacji pracowników, rozwijania ich umiejętności i kompetencji oraz tworzenia sprzyjającej atmosfery pracy.

  6. Cele społeczne i środowiskowe: Obejmują cele związane z działalnością społeczną, zrównoważonym rozwojem, ochroną środowiska, społeczną odpowiedzialnością biznesu oraz pozytywnym wpływem na społeczność lokalną i otoczenie.

  7. Cele innowacyjne: Dotyczą rozwijania nowych produktów, technologii lub procesów, oraz promowania kreatywności i innowacyjności w organizacji. Innowacje są kluczowym czynnikiem konkurencyjności i długoterminowego sukcesu.

Cele organizacji mogą być elastyczne i zmieniać się w odpowiedzi na zmieniające się warunki rynkowe, społeczne i ekonomiczne. Ważne jest, aby cele były mierzalne, realistyczne, osiągalne oraz zgodne z misją i wartościami organizacji.

 

Modele organizacji.

Modele organizacji odnoszą się do różnych sposobów organizowania i zarządzania przedsiębiorstwem lub instytucją. Te modele mogą różnić się strukturą, procesami, zasadami zarządzania i kulturą organizacyjną. Oto kilka popularnych modeli organizacji:\

 

  1. Model hierarchiczny: W tym modelu organizacji władza i decyzje są scentralizowane, a struktura organizacyjna opiera się na hierarchii. Decyzje podejmowane są przez kierownictwo na najwyższym poziomie, a informacje przepływają wzdłuż łańcucha komunikacyjnego. Przykłady to tradycyjne korporacje i instytucje rządowe.

  2. Model płaski: Ten model zakłada ograniczenie liczby poziomów hierarchii i promowanie bezpośrednich relacji między pracownikami a zarządem. Struktura jest bardziej elastyczna, a decyzje podejmowane są bliżej miejsca, gdzie pojawiają się problemy. Przykłady to nowoczesne firmy technologiczne i start-upy.

  3. Model macierzowy: W tym modelu struktura organizacyjna jest oparta na dwóch lub więcej wymiarach, np. funkcji i projektach. Pracownicy są przydzielani do zespołów projektowych, które raportują zarówno do kierownictwa funkcjonalnego, jak i zarządu projektowego. Model ten jest często stosowany w branżach, gdzie projekty są kluczowym elementem działalności, np. inżynieria, badania i rozwój.

  4. Model sieciowy: Ten model opiera się na współpracy i partnerstwie między różnymi podmiotami, takimi jak przedsiębiorstwa, organizacje non-profit, instytucje akademickie i inne. Organizacje wchodzące w skład sieci współpracują ze sobą w celu osiągnięcia wspólnych celów, dzieląc zasoby, kompetencje i ryzyko.

  5. Model wirtualny: W tym modelu organizacja istnieje głównie w przestrzeni online, a jej członkowie pracują zdalnie, korzystając z technologii komunikacyjnych i narzędzi do współpracy online. Model ten umożliwia elastyczność i globalny zasięg, ale wymaga skutecznych systemów zarządzania zdalnymi zespołami.

  6. Model współpracy społecznej: Ten model opiera się na idei współpracy społecznej, gdzie ludzie łączą się w celu rozwiązania problemów społecznych, tworzenia społeczności lub prowadzenia działań na rzecz dobra publicznego. Przykłady to społeczności internetowe, grupy wolontariackie i inicjatywy społeczne.

  7. Model hybrydowy: To połączenie różnych elementów różnych modeli organizacji w celu dostosowania się do konkretnych potrzeb i warunków organizacji. Przykłady to organizacje, które łączą elementy hierarchii z elastycznością modelu płaskiego lub wykorzystują modele sieciowe w ramach tradycyjnych struktur.

Wybór odpowiedniego modelu organizacji zależy od wielu czynników, takich jak branża, rozmiar organizacji, rodzaj działalności oraz cele i wartości organizacji. Wiele organizacji może również dostosowywać swój model w czasie w odpowiedzi na zmieniające się warunki rynkowe i strategiczne.

 

Cechy organizacji.

Zastanawiasz się jakie są cechy organizacji? Organizacja posiada swoje określone cechy, do których zaliczyć można przede wszystkim:

  • celowość;
  • możliwość poddana kierowaniu;
  • sposób zorganizowania;
  • wyodrębnienie z otoczenia.

Definiując organizację w szerszym znaczeniu, przedstawić można ją jako określony rodzaj całości z punktu widzenia stosunku do tej całości jej własnych elementów. Tak więc, jest to taka całość, w której wszystkie jej składowe przyczyniają się do powodzenia tejże całości. Organizacja w znaczeniu węższym odnosi się do danego typu struktury. Mianowicie, jest to określone uporządkowanie, gdzie wszelkie jednostki ustosunkowane są do siebie w taki sposób, że działają jako całość, jednakże każda z jednostek ma swoje indywidualne zadanie do wykonania.

 

Znaczenia organizacji.

Organizację definiować możemy w trzech różnych znaczeniach, mianowicie:

  • znaczenie atrybutowe, jako określoną całość na którą składają się określone części przyczyniające się do efektywnego funkcjonowania całości. W tym znaczeniu organizacja jest atrybutem (cechą) rzeczy zorganizowanych;
  • znaczenie rzeczowe, dotyczącym zespołów ludzkich oraz instytucji, które rozumiane są jako wydzielone z otoczenia i wewnętrznie uporządkowane, a także posiadające między sobą określone zależności zbiory elementów, zwane podsystemami;
  • znaczenie czynnościowe, jako racjonalny proces związany z organizowaniem bądź też przeobrażaniem zorganizowanych całości.

Jeszcze inaczej organizację definiuje się w znaczeniu systemowym. Wtedy też określana jest ona jako dany system, który zachowuje się w sposób rozmyślny i posiada wspólne cele, które to przyczyniają się do zastosowania podziału pracy, natomiast system komunikacyjny oraz informacyjny umożliwia oddziaływanie pomiędzy względnie samodzielnymi, przy czym chociaż jeden z tychże podsystemów odpowiada za pełnienie funkcji regulacyjno-sterujących w tymże systemie.

Znaczenie modelowe organizacji mówi, że składa się ona z czterech różnych części: kultury, struktury społecznej, struktury fizycznej oraz technologii. Elementy te są ze sobą wzajemnie powiązane i działają w określonym otoczeniu dalszym bądź też bliższym. (makro oraz mikrootoczeniu).

 

Atrybuty organizacji.

Atrybuty organizacji odnoszą się do cech, właściwości lub charakterystyk, które definiują i wyróżniają daną organizację spośród innych. Te atrybuty pomagają określić tożsamość organizacji oraz wpływają na jej wizerunek, kulturę i działania. Oto kilka kluczowych atrybutów organizacji:

  1. Misja, wizja i wartości: Misja określa główne cele i powód istnienia organizacji, podczas gdy wizja opisuje pożądany stan przyszłości. Wartości organizacyjne to fundamentalne przekonania i zasady, które kierują działaniami i decyzjami organizacji.

  2. Kultura organizacyjna: Kultura organizacyjna obejmuje zestaw wartości, norm, przekonań i zachowań, które są współdzielane przez członków organizacji. Kultura wpływa na atmosferę w miejscu pracy, relacje między pracownikami oraz sposób podejmowania decyzji i rozwiązywania problemów.

  3. Struktura organizacyjna: Struktura organizacyjna określa sposób, w jaki organizacja jest zorganizowana pod względem hierarchii, odpowiedzialności i relacji między różnymi jednostkami lub działami. Struktura może być hierarchiczna, płaska, macierzowa lub sieciowa, w zależności od potrzeb i charakteru działalności.

  4. Produkty lub usługi: Produkty lub usługi oferowane przez organizację są kluczowym atrybutem, który definiuje jej działalność i pozycję na rynku. Charakteryzują się one cechami, jakością, ceną i innymi elementami, które wpływają na ich atrakcyjność dla klientów.

  5. Wizerunek i reputacja: Wizerunek organizacji odzwierciedla sposób, w jaki jest postrzegana przez społeczeństwo, klientów, pracowników i inne interesariusze. Reputacja organizacji wynika z jej dotychczasowych działań, relacji z klientami, jakości produktów lub usług oraz postrzeganej etyki biznesowej.

  6. Zasoby i kompetencje: Zasoby organizacji, takie jak ludzie, finanse, technologia i wiedza, stanowią istotny atrybut, który determinuje jej zdolność do osiągania celów i utrzymania konkurencyjności na rynku. Kompetencje organizacji odnoszą się do umiejętności, doświadczenia i ekspertyzy, które pozwalają jej wykonywać określone zadania lub funkcje.

  7. Relacje z interesariuszami: Relacje organizacji z interesariuszami, takimi jak pracownicy, klienci, dostawcy, społeczność lokalna i inne podmioty, są kluczowym atrybutem, który wpływa na jej długoterminowy sukces i zrównoważony rozwój.

Poprzez świadome kształtowanie tych atrybutów organizacje mogą budować silną markę, rozwijać lojalność klientów i pracowników oraz osiągać swoje cele biznesowe i społeczne.

 

Formy organizacji.

Organizacja może przybierać szereg różnych form, do najważniejszych form organizacji jakie są zaliczyć możemy:

  • organizację administracyjną;
  • organizację wojskową;
  • organizację religijną;
  • organizację gospodarczą;
  • organizację publiczną;
  • organizację non-profit;
  • organizację polityczną.

 

Funkcje organizacji.

Organizacje pełnią wiele różnorodnych funkcji, które są kluczowe dla ich sukcesu i osiągnięcia celów. Oto jakie są funkcje organizacji:

  1. Funkcja produkcyjna: Jedną z podstawowych funkcji organizacji jest produkcja dóbr lub świadczenie usług. To właśnie ta funkcja umożliwia organizacji tworzenie produktów lub świadczenie usług zgodnie z potrzebami klientów.

  2. Funkcja marketingowa: Marketing jest kluczowym elementem działalności organizacji, ponieważ pomaga w identyfikowaniu, przyciąganiu i zaspokajaniu potrzeb klientów. Funkcja marketingowa obejmuje badania rynku, promocję, dystrybucję i budowanie relacji z klientami.

  3. Funkcja finansowa: Zarządzanie finansami jest niezbędne dla utrzymania płynności finansowej organizacji oraz podejmowania odpowiednich decyzji inwestycyjnych. Funkcja finansowa obejmuje zarządzanie budżetem, kontrolę kosztów, zarządzanie aktywami i pasywami, oraz planowanie finansowe.

  4. Funkcja zarządzania zasobami ludzkimi: Zarządzanie personelem jest kluczowym elementem funkcjonowania każdej organizacji. Ta funkcja obejmuje rekrutację, selekcję, szkolenie, motywowanie i ocenę pracowników w celu zapewnienia efektywnego wykorzystania ich umiejętności i kompetencji.

  5. Funkcja badawczo-rozwojowa: Organizacje często angażują się w badania i rozwój w celu doskonalenia swoich produktów, procesów i technologii. Ta funkcja pozwala organizacjom na zachowanie konkurencyjności poprzez ciągłe innowacje i dostosowywanie się do zmieniających się warunków rynkowych.

  6. Funkcja logistyczna: Zarządzanie logistyką obejmuje planowanie, kontrolę i koordynację wszystkich operacji związanych z przepływem materiałów, produktów i informacji od dostawców do klientów. Efektywne zarządzanie logistyką jest kluczowe dla zapewnienia szybkiego i skutecznego dostarczania produktów lub świadczenia usług.

  7. Funkcja zarządzania jakością: Zarządzanie jakością ma na celu zapewnienie, że produkty lub usługi organizacji spełniają oczekiwania klientów oraz są zgodne z określonymi standardami jakościowymi. Ta funkcja obejmuje kontrolę jakości, doskonalenie procesów oraz wdrażanie systemów zarządzania jakością.

Te funkcje są często wzajemnie powiązane i wzmacniają się nawzajem, co pozwala organizacjom efektywnie działać i osiągać swoje cele.

 

Rodzaje organizacji oraz ich przykłady.

  1. Organizacje non-profit:

    • Czerwony Krzyż
    • Greenpeace
    • Amnesty International
  2. Organizacje międzynarodowe:

    • Organizacja Narodów Zjednoczonych (ONZ)
    • Międzynarodowy Czerwony Krzyż
    • Organizacja Traktatu Północnoatlantyckiego (NATO)
  3. Korporacje:

    • Apple Inc.
    • Google
    • Microsoft Corporation
  4. Organizacje rządowe:

    • Agencja Ochrony Środowiska (EPA) w Stanach Zjednoczonych
    • Ministerstwo Spraw Zagranicznych w Polsce
    • Urząd Skarbowy
  5. Organizacje pozarządowe:

    • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
    • Fundacja Polsat
    • Akcja Katolicka
  6. Organizacje charytatywne:

    • Fundacja WOŚP (Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy)
    • UNICEF
    • Fundacja Make-A-Wish
  7. Organizacje społeczne:

    • Stowarzyszenie "Nasz Dom"
    • Klub Lions
    • Klub Rotariański
  8. Organizacje religijne:

    • Kościół katolicki
    • Synagoga
    • Meczet
  9. Organizacje edukacyjne:

    • Uniwersytet Harvarda
    • Szkoła Podstawowa nr 123
    • Khan Academy
  10. Organizacje sportowe:

    • FIFA (Fédération Internationale de Football Association)
    • Międzynarodowy Komitet Olimpijski (MKOl)
    • UEFA (Union of European Football Associations)

 

Załączniki:

organizacja.pdf