Pieniądz jest to materialny, bądź niematerialny środek płatniczy, który można wymienić na usługę lub towar.
Obecnie pieniądz pełni bardzo ważne funkcje m.in. społeczną i ekonomiczną. Funkcje społeczne to między innymi funkcja behawioralna, motywacyjna, dezintegracyjna oraz integrująco-instytucyjna. Na funkcje ekonomiczne składają się funkcja cyrkulacyjna, obrachunkowa, płatnicza oraz funkcja tezauryzacyjna. Dokładne omówienie tych funkcji znajdą Państwo poniżej.
Funkcje społeczne pieniądza:
- Behawioralna(zachowawcza)- pieniądz jest środkiem determinującym ludzkie zachowania, ponieważ jest ekwiwalentem wszystkiego, co jest człowiekowi niezbędne do życia.
- Motywacyjna- chęć posiadania pieniądza motywuje ludzi do podejmowania działań w celu jego pozyskania, działania te mogą mieć dwojaki charakter taki jak społeczne uznanie i nieuczciwe.
- Informacyjna( komunikacyjna)- pieniądze stanowią źródło informacji o sytuacji ekonomicznej państwa, które je emituje.
- Dezintegracyjna- pieniądz powoduje rozpad istniejących struktur społecznych i powstawanie nowych, dążenie do wzbogacenia się wywołuje wiele różnic między grupami społecznymi. Uwidacznia się rozwarstwienie społeczeństwa pod względem ilości posiadanego pieniądza, co za tym idzie władzy, wpływów, sławy, itp. Pokusa zdobycia pieniędzy za wszelką cenę determinuje rozwój przestępczości. Środki z nielegalnej działalności wprowadzane do państwowego obiegu wpływają niekorzystnie na stabilność finansową państwa.
- Integrująco-instytucyjna- pieniądz wpływa na powstanie i kształtowanie się stosunków między ludźmi. Na ich podłożu powstają instytucje społeczno-finansowe (banki, giełdy, fundacje, zakłady ubezpieczeniowe), które mają za zadanie zaspokajanie społecznych potrzeb.
Funkcje ekonomiczne pieniądza:
- Cyrkulacyjna (transakcyjna )- pieniądz jest powszechnym „środkiem wymiany” w transakcjach kupna-sprzedaży, każdy przyjmuje go za sprzedane towary i usługi.
- Obrachunkowa ( miernik wartości towarów )- pieniądz jest miernikiem wartości, przy pomocy pieniądza możliwe jest wyrażenie wartości innych towarów.
- Płatnicza - pieniądz stał się środkiem płatniczym poprzez oddzielenie się ruchu towarów i świadczonych usług w czasie od ruchu pieniądza, wraz z rozwojem społeczno-gospodarczym funkcja pieniądza jako środka płatniczego ciągle wzrasta, natomiast jako środka wymiany, maleje.
- Tezauryzacyjna- funkcję środka przechowywania wartości pieniądz spełnia gdy środki pieniężne uzyskane ze sprzedaży towarów lub usług nie są przeznaczane na zakup innych towarów lub pokrycie zobowiązań, lecz są przechowywane.
Na pieniądz składają się trzy elementy : jednostka pieniężna, suma pieniężna oraz znak pieniężny. Suma pieniężna jest wyrażana w jednostkach pieniężnych, zmaterializowanych w postaci znaków pieniężnych.
Pomóż promować polski serwis finansowy. Polub nas na facebooku!
Do podstawowych rodzajów pieniądza zaliczamy:
- pieniądz zdawkowy (gotówkowy)
- pieniądz kruszcowy
- pieniądz metalowy (monety)
- pieniądz papierowy (banknoty)
- pieniądz rozrachunkowy (bezgotówkowy)
- czeki
- weksle
- obligacje
- bony
- pieniądz bankowy
- pieniądz międzynarodowy
ostatnim z podanych jest pieniądz elektroniczny, forma tej płatności polega na zapisywaniu rachunków bankowych w pamięci komputera. Wpłaty i wypłaty są realizowane za pomocą kart magnetycznych. Za pomocą kart można płacić np. w sklepach, a pieniądze wypłacać za pomocą bankomatów.