Emisja pieniądza polega na wprowadzaniu do obiegu pieniądza gotówkowego, a także na zasilaniu banków w fundusze poprzez np. operacje otwartego rynku. Zazwyczaj emisja pieniądza realizowana jest poprzez bank centralny.
W Polsce wyłączne prawo emisji pieniądza ma Narodowy Bank Polski (NBP). Jest to konstytucyjny przywilej NBP określony w Art. 227 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Narodowy Bank Polski oprócz banknotów i monet powszechnego obiegu, emituje również złote i srebrne monety kolekcjonerskie przeznaczone do sprzedaży w kraju jak i za granicą. Celem emisji monet kolekcjonerskich jest upamiętnienie ważniejszych wydarzeń, rocznic, postaci oraz zaspakajanie potrzeb kolekcjonerów. Emisję monet kolekcjonerskich zapoczątkowano w połowie lat sześćdziesiątych.
Możliwe zagrożenia płynące z emisji pieniądza.
Ze względu na brak powiązania rzeczywistego zapotrzebowania na pieniądz i całkowitej wartości nominalnej pieniądza znajdującego się w obiegu rodzą się problemy natury inflacyjno-deflacyjnej. Początkowo wzmożona akcja kredytowa, zwiększa dochody, a w konsekwencji zdolność kredytową, jednak w pewnym momencie gospodarka nie może zwiększyć produkcji, to może spowodować inflację, a jeśli kreacja pieniądza nie zaspokoi potrzeb realnej gospodarki to możemy mieć do czynienia z recesją. W najgorszej sytuacji są najbardziej zadłużeni, ale zmniejszająca się podaż pieniądza, w wyniku spłacania długów, uderza w następne gałęzie gospodarki.
Alternatywne rozwiązania w sposobie emisji pieniężnej.
Bardzo często w literaturze pojawia się zagadnienie optymalnej ilości pieniądza w gospodarce. Jednym z pomysłów jest stwierdzenie, że całkowita wartość nominalna pieniądza w obiegu powinna równać się całkowitej wartości towarów i usług dostępnych na rynku.
Najpopularniejsze przykłady rozwiązań:
- Austriacka teoria pieniądza - proponują wprowadzenie systemu waluty złotej albo zniesienie monopolu państwa na produkcję pieniądza.
- Bank czasu - instytucja opierająca się na bezgotówkowej wymianie usług pomiędzy jej członkami.
- Kredyt społeczny - emisja pieniądza zależna od podmiotów, zobowiązujących się do wykonania czegoś użytecznego.
- Nominalistyczna teoria pieniądza - podważa zasadność teorii kruszcowej i stwierdza, że tylko metale szlachetne mogą pełnić funkcje pieniądza.
- Pieniądz pracy - uznając pracę jako podstawę wszelkiej wartości powodowałoby ewidencjonować ilość pracy wydatkowanej na wytworzenie danego towaru.