Bezrobocie strukturalne to bezrobocie, które powstaje na tle strukturalnych rozbieżności między podażą pracy i popytem na pracę. W Polsce bezrobocie strukturalne pojawiło się wraz z restrukturyzacją podstawowych branż przemysłu takich jak górnictwo, hutnictwo, przemysł włókienniczy, a także na skutek likwidacji PGR-ów.
Jest ono konsekwencją zmian technologicznych i ewolucji struktury produkcji, zachodzących danej gospodarce. W przeciwieństwie jednak do bezrobocia frykcyjnego ma ono charakter trwały. Rozwój nowych technologii nie jest jednak jedyną przyczyną bezrobocia strukturalnego. Wahania w gustach konsumentów bądź zmiana lokalizacji pewnych przedsiębiorstw mogą spowodować bezrobocie strukturalne, i to nawet wśród pracowników dobrze wykwalifikowanych, bezrobocie tego typy stanowi szczególny problem w regionach, gdzie dominuje jedna gałąź przemysłu, np. górnictwo, hutnictwo czy przemysł stoczniowy.
Bezrobocie w ujęciu szerokim obejmuje bezrobocie frykcyjne, bezrobocie strukturalne w wąskim znaczeniu oraz bezrobocie instytucjonalne.
- bezrobocie frykcyjne jest związane z naturalnym ruchem rynku pracy w gospodarce rynkowej. Zmiany na rynku pracy występują zarówno po stronie popytowej jak i podażowej. Cały czas zachodzą procesy, które generują miejsca pracy ( rozwój oraz powstawanie nowych firm), ale też takie, które przyczyniają się do likwidacji istniejących miejsc pacy- zmuszają zwolnionych ludzi do poszukiwania nowego zatrudnienia, na rynek pracy corocznie napływają nowi pracownicy oraz z niego odchodzą, w rezultacie zawsze jest pewna liczba wolnych miejsc pracy i pewna liczba osób poszukujących pracy, nawet w przypadku gdy różnica miedzy podażą a popytem na prace jest równa zero .
- bezrobocie instytucjonalne jest związane relacjami, przepisami oraz zachowaniami pracodawców pracowników jak i bezrobotnych . Instytucje rynku pracy są główną przyczyną powstawania tego rodzaju bezrobocia są to między innymi zasiłki dla bezrobotnych i z opieki społecznej.
Z bezrobociem strukturalnym mamy do czynienia kiedy:
- w przypadku, gdy zdobyte wykształcenie, doświadczenie oraz posiadane kwalifikacje pracowników zwalnianych w jednych z gałęzi nie są odpowiednie/ wystarczające do podjęcia pracy w innej branży,
- pojawia się gdy w danych regionach kraju lub gałęziach występuje stagnacja gospodarcza i młode pokolenia wchodzące na rynek pracy, gotowe do jej podjęcia nie mogą znaleźć zatrudnienia,
- jeśli występuje różnica pomiędzy popytem a podażą konkretny rodzaj pracy.