dochód narodowy definicja

Dochód narodowy lub też Produkt Narodowy Netto (PNN)- to suma uzyskanych dochodów w danym roku z wytworzenia produktów końcowych ( dóbr konsumpcyjnych i produkcyjnych), które powiększyły ,, bogactwo narodu’’ dla danego kraju. Dochód narodowy jest równy produktowi narodowemu netto.

 

Wyróżnia się trzy rodzaje podziału dochodu narodowego :

- podział ostateczny – wyraża proces jego podziału na konsumpcję i akumulację. Do tego podziału dochodzi poprzez podział pierwotny i wtórny, czyli przez redystrybucje wynagrodzeń, podatków bądź  kredytów, tak aby dochód narodowy mógł przyjąć postać dóbr finalnych. Podział ten polega na konkretnym zużytkowaniu dochodu, czyli konsumpcji i akumulacji, która jest, na przykład zużywana na przyrost rezerw i zapasów w gospodarce.

- podział pierwotny- polega na podziale na nowo wytworzonej wartości między pracowników przedsiębiorstwa w postaci wynagrodzeń i na akumulację finansową przedsiębiorstwa. Dokonuje się on w miejscu wytworzenia dochodu narodowego, np. w przedsiębiorstwie. W wyniku tego podziału pracownicy otrzymują pensje a przedsiębiorstwo zysk.

- podział wtórny- czyli dochody pierwotne pracowników i przedsiębiorstw podlegają, za pośrednictwem rynku i budżetu państwa, dalszemu podziałowi, który nazywa się podziałem wtórnym dochodu narodowego. Podział ten dokonuje się poprzez system cen i system podatkowy, dzięki zakupom dóbr i usług . W wyniku podziału powstają dochody właścicieli przedsiębiorstw i punktów usługowych, dochody państwa oraz pracowników sfery nieprodukcyjnej. Ten rodzaj podziału dochodu narodowego jest związany z koniecznością finansowania zadań gospodarczych i społecznych państwa.

 

Podział dochodu narodowego i jego tworzenie jest głównym tematem zainteresowań makroekonomii.

Dochód narodowy, produkcja i sposoby wykorzystywania dostępnych zasobów ekonomicznych są miernikami wzrostu gospodarczego, nad których mierzeniem podejmowane są rozważania w ramach makroekonomii. Podstawą badań są interakcje między dochodem narodowym a produktem narodowym. Państwo prowadzące politykę budżetową, regulując poziom dochodów np. podatków oraz wydatków publicznych, wywiera wpływ na ogólny rozmiar popytu, zatrudnienia oraz wielkość dochodu narodowego. Jedną z najczęściej stosowanych miar wzrostu gospodarczego jest stopa wzrostu dochodu narodowego oznaczająca stosunek dochodu narodowego w analizowanego okresu do wielkości dochodu narodowego w kresie bazowym. Celem każdej rozwijającej się gospodarki jest wzrost produktu. Celem jest wzrost dochodu narodowego przypadającego na jednego mieszkańca. Za pośrednictwem budżetu państwa, państwo dokonuje wtórnego podział dochodów społeczeństwa. Podstawowymi narzędziami za pomocą których dokonuję się redystrybucji dochodu narodowego to: system podatkowy, wydatki z budżetu, składki na ubezpieczenia społeczne i oddziaływanie na system cen.