Ustawa to jeden z rodzajów aktów prawnych, który jest ustalany najczęściej przez parlament danego kraju. Również inny organ, pełniący równorzędną funkcję, może ustanawiać zapis prawa w formie ustawy. W niektórych krajach przed wejściem w życie ustawa może być zatwierdzana przez organ władzy wykonawczej (w Polsce jest to Prezydent i Rada Ministrów z Prezesem, czyli Premierem Rzeczpospolitej Polskiej na czele). Ustawa jest powszechnie obowiązującym źródłem prawa. Ranga ustawy jest niższa niż np. konstytucji czy dyrektyw i dekretów unijnych. Natomiast pełni rolę nadrzędną nad rozporządzeniami ministerialnymi i zarządzeniami. Ustawa nie może w żaden sposób stać w sprzeczności z aktami prawnymi wyższego rządu a podlegające pod nią ustalenia muszą być zgodne z literą prawa zawartej w ustawie stosownej do danego tematu. Temat, którego dotyczy ten rodzaj przepisów może dotyczyć dowolnej kwestii lub sprawy z dziedziny społecznej, politycznej czy też ekonomicznej. Ustawa ma główną funkcję normatywną w zakresie podejmowanego zagadnienia.

Ustawa - definicja.

W Polsce za przygotowanie i ustalenie ostatecznego brzmienia ustawy odpowiedzialne są obydwa organy władzy ustawodawczej, czyli Sejm i Senat. Propozycję ustawy trafia do Sejmu, który może ją zatwierdzić lub odrzucić w jednym lub kilku czytaniach podczas obrad. Następnie nad zatwierdzoną przez Sejm ustawą obraduje Senat, który ma maksymalnie 30 dni na ustosunkowanie się do zatwierdzonej propozycji. Może zgłosić poprawki lub dokonać zmian w zapisie. W przypadku braku uwag ze strony Senatu ustawa wchodzi w życie w formie przyjętej przez Sejm. Ewentualne poprawki są rozpatrywane i zatwierdzane lub odrzucane przez Sejm. Ostatecznie zatwierdzona ustawa trafia do Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej do podpisu. Może zgłosić weto, czyli sprzeciw i ponownie trafia ona do rozpatrzenia przez parlament. W przypadku braku zastrzeżeń ogłaszana jest w Dzienniku Ustaw Rzeczpospolitej Polskiej. W ciągu 14 dni od publikacji nabiera mocy prawnej i zaczyna powszechnie obowiązywać.

Można wyróżnić trzy rodzaje ustaw:

• zwykłe (najniżej usytuowane spośród tego rodzaju aktów prawnych),
• organiczne (o charakterze rozwojowym, z punktu widzenia mocy prawnej podlegające konstytucji a nadrzędne do ustaw zwykłych - np. dotyczące ordynacji wyborczej, ustalanie kwestii związanych z funkcjonowaniem głównych organów państwowych ustalonych w konstytucji, jak również kwestie dotyczące wolności, praw i obowiązków człowieka oraz obywatela);
• zasadnicze (konstytucje; ustawa mająca najwyższa moc prawną w zakresie systemu źródeł prawa w danym państwie, w której skład mogą wchodzić zagadnienia dotyczące najważniejszych sfer funkcjonowania publicznego i społecznego, a także wolności, praw i obowiązków obywateli; organem, który ma za zadanie pilnować prawidłowości wykonywania postanowień ustawy stoi głowa państwa - król lub prezydent).

Główną rolą ustawy jest koordynacja prac w zakresie administracji publicznej, zgodnie z mocą prawa. Ustawa koordynuje także najważniejsze funkcje państwowe. Wszelkie spory, niezgodności i wątpliwości prawne powinny być rozstrzygane na drodze opierającej się o stosowną ustawę.