Słowo metoda pochodzi z języka greckiego (gr. metha hodos), oznacza nic innego, jak drogę postępowania. Zatem metoda to pewien określony sposób postępowania, który w ostatecznym rozrachunku ma prowadzić do rozwiązania konkretnego problemu, bądź prowadzić do osiągnięcia zdefiniowanego celu. Cechą charakterystyczną metody, jest to że składa się ona z pewnych etapów. Etapy te są powtarzalne i precyzyjnie określone. Metoda często mylona jest z pojęciem metodologii, co ważne oba pojęcia nie są nawet synonimami. Posługując się zatem pojęciem metoda, nie zamieniaj go na metodologię. Jest to jeden z najczęściej spotykanych błędów. Metoda to też nie technika. W nauce często posługujemy się metodą naukową w celu osiągnięcia rezultatu badania naukowego.
Metoda naukowa musi mieć kilka bardzo ważnych cech, a mianowicie musi być :
- jasna;
- jednoznaczna;
- celowa;
- skuteczna;
- niezawodna;
- ekonomiczna.
Metoda rozumiana jako świadomy sposób postępowania, który ma służyć do osiągnięcia określonego celu, jest stosowana praktycznie w każdej dyscyplinie naukowej. Przykładowo we współczesnym zarządzaniu stosowane są cztery typy metod:
- metody pragmatyczne;
- metody empiryczne;
- metody formalne;
- metody rozumiejące.
Metoda w dyscyplinie nauki humanistyczne umożliwia między innymi: analizę pojęć. Metoda w tym przypadku, zapewnia wzgląd w istotę rzeczy. Celem metody w naukach humanistycznych jest poznanie organizacji jako bytu konstruktywistycznego a dokładniej mówiąc postrzeganie przez pryzmat kultury oraz grupy społecznej. Każda z tych metod (niezależnie od dyscypliny nauki) ma na celu dotarcie do prawdy naukowej, a w późniejszym ujęciu okazać się skuteczna w dokonywaniu pożądanych (pozytywnych) zmian. Z im większej liczby metod skorzystamy w trakcie badania naukowego, tym mamy możliwość dotarcia do najbardziej wyczerpujących i szczegółowych rezultatów. Metoda przyczynia się do zdolności myślenia hipotetycznego, a mianowicie prognozowania rozwiązania. Jest bardzo ważnym elementem procesu badawczego. Najpowszechniej stosuje się metody indukcji i dedukcji. Za najczęściej wybierane metody poznania naukowego uznaje się natomiast: ankietę, obserwację, wywiad, eksperyment.
Omawiając kwestie związane z metodą, warto przyjrzeć się jednej z nich, a mianowicie metodzie delfickiej. Metoda ta jest bardzo znaną metodą, która została opracowana do prognozowania potencjału rynkowego. Metoda delficka to podejmowanie decyzji przez grupę ekspertów. Nie jest często stosowana, ze względu na duże koszta, lecz powszechnie uznaje się, że jest jedną z najskuteczniejszych metod (chociażby ze względu na dobór odpowiednich osób-ekspertów). Metoda delficka składa się z kilku etapów postępowania, są to:
- Zdefiniowanie problemu;
- Wybór grupy ekspertów;
- Przygotowanie i rozesłanie ankiety;
- Analiza odpowiedzi z ankiety i ich uśrednienie;
- W przypadku braku zgodności udzielenie kolejnych prognoz przez ekspertów;
- Indywidualne wyjaśnienia najbardziej skrajnych poglądów przez ekspertów;
- Uśrednienie opinii i uzyskanie „prognozy reprezentującej.