pracownik prawa i obowiazki

Pracownik według kodeksu pracy jest osobą zatrudnioną w oparciu o umowę, wybór, powołanie, mianowanie albo społeczną umowę o pracę. Pracownikiem nie będzie osoba fizyczna, która będzie wykonywała pracę na rzecz innej osoby niż jedna z wymienionych wcześniej.  

Pracownikiem nie będzie także osoba fizyczna wykonująca usługi na rzecz innej osoby w oparciu o umowę zlecenie lub inne umowy zbliżone do umowy zlecenia. Należy do nich zaliczyć umowę o zarządzanie, umowę o świadczenie usług, kontrakt menedżerski itp. Ponadto osoba fizyczna, która wykonuje nakładczą pracę również nie będzie zaliczana do pracowników. Umowa taka stanowi bowiem umowę cywilnoprawną, dlatego rodzi niepracowniczy stosunek zatrudnienia.  Do pracowników może być zaliczana również osoba, która nie ukończyła 18 roku życia, jednak muszą być spełnione warunki określone w dziale dziewiątym Kodeksu Pracy. Pracownikiem może być także młodociana osoba, czyli osoba, która ukończyła 16 lat, ale nie przekroczyła 18. Zatrudniona nie może zostać natomiast osoba, która nie ma ukończonych 16 lat. Osobę młodocianą można zatrudnić w celu przygotowania zawodowego w oparciu o szczególną umowę o pracę, która ma na celu przygotowanie zawodowe dla pracownika młodocianego. Oczywiście takiego pracownika można zatrudnić  w oparciu o umowę o pracę przy wykonywaniu lekkich prac. Kontrowersyjny może wydawać się artykuł 304 Kodeksu Pracy określający zdolność bycia pracownikiem dla osób przed 16 rokiem życia. Osoby takie według prawa mogą wykonywać nie tylko pracę, ale również inne zajęcie zarobkowe tylko i wyłącznie na rzecz podmiotu, który prowadzi działalność artystyczną, kulturalną albo na rzecz opiekuna takiej osoby. Praca wymaga oczywiście zezwolenie odpowiedniego inspektora pracy. Przepis nie określa bowiem minimalnego wieku, który mógłby uniemożliwiać danej osobie podjęcia pracy albo innego zajęcia zarobkowego. 

 


Obowiązki pracownika:

- sumienne oraz staranne wykonywanie swojej pracy. Pracownik musi również stosować się do zaleceń przełożonych, jeżeli oczywiście nie są one sprzeczne nie tylko z podpisaną umową o pracę, ale również z prawem

- dbanie o ogóle dobro danego zakładu pracy, a także chronienie jego mienia

- przestrzeganie ustalonych wcześniej przepisów bezpieczeństwa, ale również higieny i przepisów przeciwpożarowych

- przestrzeganie zasad związanych z współżyciem społecznym w danym miejscu pracy

- sumienne przestrzeganie czasu pracy ustalonego wcześniej przez dany zakład pracy, w którym dany pracownik jest zatrudniony

- przestrzeganie regulaminu pracy, a także porządku ustalonego przez dany zakład pracy

- zachowanie w tajemnicy oraz chronienie informacji, które mogłyby narazić danego pracodawcę na szkodę, gdyby zostały ujawnione

- przestrzeganie wszelkich tajemnic, które zostały określone w wyodrębnionych przepisach

 


Prawa pracownika:

- pracownik musi być szanowany przez swojego pracodawcę

- pracownik musi pracować w bezpiecznych oraz higienicznych warunkach

- pracownik powinien mieć możliwość podnoszenia kwalifikacji 

- pracownik nie może być dyskryminowany ze względu na wykształcenie, religię, rasę, płeć, wiek czy narodowość

- pracownik ma prawo do godziwego wynagrodzenia za swoją pracę

- pracownik musi mieć prawo do wypoczynku, czyli urlopu wypoczynkowego, dni wolnych od pracy