Z pewnością mogę twierdzić, że w swojej praktyce wielokrotnie spotykałeś się z terminami "towar", "usługa" i "produkt". Zwróćmy na nie większą uwagę. Produktem można nazwać wszystko, co można zaoferować na rynku, aby zaspokoić czyjeś pragnienia lub potrzeby. Mogą to być namacalne dobra, usługi, doświadczenie, osoby, miejsca, przedmioty własności intelektualnej, organizacje, informacje i pomysły. Ta podstawowa definicja produktu została zaproponowana przez Ph. Kotlera w 2000 roku. Jest ona moim zdaniem bardzo pojemna i kompleksowa. W rzeczywistości, możemy użyć terminu „produkt”, mówiąc o ofercie przedsiębiorstwa, tzn. o tych towarach i usługach, które ona sprzedaje.

Co to jest produkt?

Znamy następujące rodzaje produktów:

• Produkty, w których przeważa składnik materialny, ludzie często nazywają towarami. Klasycznym przykładem produktu może być worek soli, puszka fasoli, maszyna itp.
• Produkty, w których przeważa składnik niematerialny, zwykle nazywamy usługami. Przykładami usług mogą być szkolenia na uniwersytecie, konsultacje w kancelariach, opracowywanie strategii marketingowej itp.

Warto jednak pamiętać, że każdy taki produkt zawiera coś materialnego i niematerialnego, więc w jego czystej formie nie ma żadnych towarów i usług. Każdy produkt zawiera elementy usługi, a każda usługa z kolei zawiera jakiś składnik towaru. Na przykład, jeśli kupisz worek soli, możesz uzyskać nie tylko sól i worek (komponenty materialne), ale również możliwość dostarczenia go do domu i pozbyć się trudności związanych z napełnianiem soli w workach (składnik wartości niematerialnych). Kiedy idziesz się bawić w wycieczkę z przewodnikiem (składnik niematerialny), to zdecydowanie powinny być oferowane różne przedmioty promocyjne, artykuły sportowe, dokumenty i papiery (składnik materialny). Okazuje się, że wszyscy sprzedajemy i kupujemy produkty, niezależnie od tego, czy zawierają one więcej komponentów "towarowych" czy "usługowych". Warto jednak pamiętać, że metody stosowane w sprzedaży towarów i usług są różne i dlatego koniecznym jest zrozumienia, czym jest towar oferowany przez firmę -  bardziej produktem czy usługą (który składnik jest dominujący - materialny lub niematerialny). W 1977 r. L. Shostak zaproponował wprowadzenie pojęcia kontinuum "produkt - usługa", które doskonale pasuje do odpowiedzi na pytanie wskazane w poprzednim punkcie. Na lewym końcu kontinuum znajduje się rodzaj idealnego produktu, w którym składnik niematerialny jest minimalny, a po prawej jest idealna usługa, w której praktycznie nie ma elementu materialnego. Zastanów się, gdzie na tym kontinuum jest produkt, który sprzedajesz. We współczesnym świecie coraz więcej firm świadczy usługi, a coraz mniej - czyste towary. Nie oznacza to, że obecnie produkuje się mniej produktów. Po prostu każda udana firma oferuje, oprócz wytwarzanych produktów, różne pakiety usług. Na przykład około 15 lat temu nikt nie pomyślał, że kupując lodówkę w sklepie, możesz liczyć na bezpłatną dostawę do domu Rozumiejąc pozycję produktu oferowanego przez twoją firmę na kontinuum L. Shostak, uświadamiasz sobie jak najlepiej go pozycjonować. Jeśli chodzi o towary, lepiej dać konsumentom możliwość sprawdzenia ich w firmie. Również za pomocą kontinuum łatwo poprawić produkt, ponieważ firma jasno widzi, jakie innowacje powinny być zaangażowane na rzecz poprawy proponowanego towaru. Na przykład, produkt z dobrze rozwiniętą częścią materialną łatwiej promować, oferując różne usługi dodatkowe (dostawy, serwis, wymiany na bardziej nowe towary z tej grupy w przypadku urządzeń domowych itd.), usługi lepiej się sprzedają z kolei, gdy jest namacalny dowód ich osiągnięć (na przykład certyfikaty jakości, nagrody w dziedzinie innowacji itd.).