Mechanizm rynkowy jest to zależność pomiędzy popytem, podażą a ceną.
Jest to bardzo ważny mechanizm bezpośrednio związany z funkcjonowaniem gospodarki rynkowej pozwalający na stały rozwój spowodowany przede wszystkim konkurencją pomiędzy poszczególnymi dostawcami dóbr. Zależność ta polega na wzajemnym oddziaływaniu pomiędzy popytem a podażą i ceną. W przypadku wysokiego popytu należy zaoferować odpowiednią ilość podaży, w przypadku mniejszej podaży od popytu, dostawca określonego dobra może ustalić wyższą cenę ponieważ klient nie ma dużego wyboru i może zaakceptować wyższą cenę. Jednak w przypadku gdy na rynku pojawi się nowy dostawca, który zaoferuje to samo dobro w dużej ilości i niższej cenie podaż dobra wzrasta więc dostawca oferując dane dobro w wyższej cenie powinien ją obniżyć aby stać się konkurencyjny na rynku.
Przykład mechanizmu rynkowego.
Firma Alfa wprowadziła na rynek nowy produkt jakim jest epapieros - odpowiednik tradycyjnego papierosa jednak nie wydzielający szkodliwych substancji oraz możliwy do używania w miejscach gdzie zakazane jest używanie tradycyjnych papierosów. W związku, że jest to produkt nowy nie oferowany przez żadne inne przedsiębiorstwo na rynku, popyt na ten rodzaj produktu jest bardzo duży znacznie przewyższający podaż. W związku z tym firma Alfa może zaoferować na niego wysoką cenę przez co osiąga duże zyski. Po 3 miesiącach firma Beta również wprowadza swój odpowiednik epapierosa w znacznie niższej cenie przez co podaż tego produktu znacznie wzrasta. Klienci zaczynają wybierać produkt firmy Beta przez co dochód firmy Alfa znacznie maleje. Firma Alfa w tym przypadku zmniejsza cenę swojego produktu nieznacznie taniej od produktu firmy Beta, przez co klienci znów zaczynają kupować jej produkt, osiąga jednak niższe zyski.
Zaburzenia mechanizmu rynkowego.
Głównym zagrożeniem dla funkcjonowania mechanizmu rynkowego jest nieuczciwa konkurencja ze strony wielkich firm oferujących dużą liczbę produktów.
Firmy takie są w stanie przeprowadzać nieuczciwe działania takie jak np. dumping cenowy czyli oferowanie produktu po cenie niższej niż jego rzeczywisty koszt wytworzenia. Mogą takie działanie przeprowadzić właśnie dzięki zyskom z innych produktów, które niwelują straty z zaniżonej ceny produktu. Takie działanie ma na celu likwidację konkurencji na rynku danego produktu dzięki czemu w dalszym etapie, firma taka może stać się monopolistą na tym rynku i oferować wysokie ceny. Takie działania są zabronione prawnie jednak z racji możliwych dużych zysków wciąż stosowane.